El hakkında söylenenlerin çoğu doğru değildir. Elin yapılım tarihi 957 yıllarıdır. O yıllarda Anadolu Grek kültürü hakimdi. Eskiyunanlara ait bir işarettir. El yemin etme işaretidir. Gömü yapanlarıntopluca yemin ettiklerini ifade eder. Onlarca insan günlerce çalışarakyaptıkları bir gömüdür bu. Zor bir gömüdür. Hakkında çeşitli yorumlaryapılmaktadır. Sebebi elin yanında bulunan muhtelif işaretlerdir. Elinyanındaki işaretler size yön ve derinliği gösterir. Elinyanında bulunan işaretler çözümü verir. Bu elin yanında hac varsa ve okvarsa ok yön verir kanatları ölçmek gerekir. Kanatlar farklı isefarklı olan tarafa fark kadar git anlamıdadır. Eğer eşitse 70 adımkadar geriye doğru say hac varsa mezar vardır. O zaman kaya mezarıaramak gerekir. Ya da bu elin baktığı yönde tepe üstünde büyük birtümülüs de olabilir. Gömüsü kolay alınacak bir elin üstünde istavrozvarsa gömü elin bulunduğu kayanın altındadır. Elin yanında hiç birişaret yoksa Elin 65 adım alt tarafında kaya mezarı aranmalıdır. El boşbir arazide dikili bir kayada ise kapak var demektir. O zaman bukayanın altında bir kapak taş aramak gerekir.
Başka Bir Yorum :Tarihin birçok döneminde el şekli sürekli kullanılagelmiştir. Arazimağara ve yerleşim yerlerinde yapılan el figürlerinin paraya işaretolduğu ifade edilir. Sağ veya sol hangisi olursa olsun parmak sayısınıntam olmasına özen gösterilir. Elin parmakları kadar işaret çevredeyerleştirilmiş olabilir.
Mesela sağ elin baş parmağının yanındaveya ucunda küçük bir oyuk defineciler için çok anlamlıdır. Parmakhizasında 21 adım ileride düzgün bir taş aranır.
Eğer el şeklininiçinde bir istavroz varsa çalışmanın el işaretinin hemen altındayapılması tavsiye edilir. İstavroz olan el yemin veya teyit anlamındaolabilir.
Başka Bir Yorum : Beş parmaktan dolayı önemlidir. Eskimağara yerleşimlerinde veya yaşantı mekanlarında beş parmak izigörülebilir. El işareti 5 adım 5 evre veya 5 a