Höyük, çok eski bir yerleşme yerinin zamanla toprakla örtülüp tepe biçimine gelmiş halidir. Höyükler genelde üst üste gelmiş çok evreli yerleşim yeri birikimleridir. 1-40 metre yükseklikte ve 1000-1500 metre genişlikte olurlar. Uygarlıkların araştırılmasında önemli referanslardır.
Höyükler, günümüze göre en yakını en üstte olmak üzere eskiye doğru uzanan bir katmanlaşma gösterirler.
Orta Anadolu höyüklerinde neolitik, kalkolitik, ve tunç çağı yerleşmelerinin üzerinde, Frig, Hitit, Selçuklu ve Osmanlı yerleşimleri görülebilir. Hatta modern yerleşimlerin bir kısmı da höyükler üzerinde kuruludur. Anadolu'da bilinen en büyük höyük Aksaray ili sınırları içinde Yeşilova beldesinde yer alan Acemhöyük'tür. Anadolu’da yaklaşık 20.000 höyük bulunduğu tahmin edilmektedir. Bunların en bilinenleri:
Ankara'da
Ahlatlıbey
Etiyokuşu
Karaoğlan höyüğü
Gordion
Aksaray'da
Acemhöyük
Burdur'da
Hacılar höyüğü
Çanakkale'de
Hisarlık (Truva)
Çorum'da
Alacahöyük
Diyarbakır'da
Çayönü höyüğü
Konya'da
Çatalhöyük
Karahöyük
Şanlıurfa
Göbeklitepe
Yozgat'ta
Alişar Höyüğü
Hashöyük